Dnia 7 września 2018 roku Sąd Najwyższy podjął istotną uchwałę w przedmiocie prawidłowego postępowania dotyczącego zmiany umowy spółki komandytowej, a także odpowiedniej interpretacji i zastosowania art. 210 k.s.h.
Konieczność wydania orzeczenia powstała na kanwie jednego z postępowań rejestrowych spółki, w którego toku sąd odmówił wpisu dotyczącego zmiany umowy spółki komandytowej. Zdaniem tego sądu, dla dokonania prawidłowej czynności w przedmiotowej sprawie konieczna była zgoda wszystkich wspólników tejże spółki. Warto przy tym zaznaczyć, że stan faktyczny niniejszej sprawy nie należał do tych powszechnie spotykanych. W omawianym bowiem przypadku wspólnikiem tejże spółki komandytowej była inna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością a także członek jej zarządu.
Na fakt skomplikowanego stanu faktycznego uwagę zwrócił Sąd Odwoławczy. Badając zasadność zapadłego rozstrzygnięcia, Sąd Okręgowy w Łodzi postanowił zwrócić się z pytaniem prawnym do Sądu Najwyższego o następującej treści:
„Czy dla zmiany umowy spółki komandytowej, w której komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, zaś jednym z komandytariuszy członek zarządu tej spółki, prawidłowe jest reprezentowanie komplementariusza przez radę nadzorczą lub pełnomocnika powołanego w trybie art. 210 § 1 ksh, czy też przez zarząd spółki?”
Na tak postawione pytanie, Sąd Najwyższy odpowiedział uchwałą w składzie 3 sędziów, stwierdzając cyt.: „Jeżeli członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest wraz z tą spółką wspólnikiem spółki komandytowej, do wyrażenia przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością zgody na zmianę umowy spółki komandytowej – wymaganej na podstawie art. 9 k.s.h. – ma zastosowanie art. 210 § 1 k.s.h.
W tym stanie rzeczy, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jako wspólnik spółki komandytowej nie może wyrazić zgody na zmianę umowy tej spółki podejmując uchwałę przez zarząd spółki z o.o. – jeżeli członkiem tego zarządu jest kolejny wspólnik (w omawianym przypadku – komandytariusz). W tak osobliwym przypadku, zastosowanie ma art. 210 k.s.h. W konsekwencji, uprawnionymi do wyrażenia zgody na zmianę umowy spółki są jedynie rada nadzorcza lub pełnomocnik.
Przywołana norma art. 210 k.s.h. wprowadza reprezentację szczególną, która ma chronić i zapobiegać możliwym konfliktom w spółce. W przedmiotowej sprawie nie sposób nie zwrócić uwagi na potencjalny problem w zbiegu interesów jednego ze wspólników, będącego jednocześnie członkiem zarządu drugiego wspólnika spółki.
Sygnatura akt sprawy: III CZP 42/18, uchwała 3 sędziów z 7 września 2018 r.